17 juli 2012

Spannende roman 'Wij waren hier' - versus roman 'Boodschappenmeisje'

Spannende roman over de nabije toekomst

Toekomst van de aarde


Wat zijn de gevolgen als onze aarde op een dag langzamer gaat draaien?
Als iedere dag, iedere nacht, wat langer duurt dan de vorige. Als etmalen 26, 28, 32 uur en langer duren. Als het nachtenlang licht wordt en dagenlang donker…
De New Yorkse schrijfster Karen Thompson Walker (1980) schreef een superspannende debuutroman:‘Wij waren hier’ / ‘The Age of Miracles’.
Door de ogen van de hoofdpersoon - een intelligent 11-jarig meisje, Julia - kijken we mee naar de gevolgen van deze vertraging van de aarde. 



Vertragingssyndroom

Tot dan geldende natuurwetten, lotsbeschikkingen en persoonlijkheden veranderen. Mensen krijgen last van de ‘zwaartekrachtziekte’, later ‘het vertragingssyndroom’ genoemd.
(“De ongelukkigen kregen geluk, de gelukkigen waren minder gelukkig geworden. Hun lot, dat al zolang in de sterren stond geschreven, werd herschreven.”)

Karen Thompson Walker vertelt over Julia’s dagelijkse leven, haar vriendschappen op school, over haar vader, moeder en opa. Relaties binnen het gezin en daarbuiten komen op scherp te staan wanneer de temperaturen op aarde blijven stijgen.
De bevolking splitst zich in twee groepen: één groep die de oude tijdsmarkering aanhoudt en volgens de klok gaat leven en één groep die zich aanpast aan het tragere bioritme, de ‘real timers’.



Een echte ramp


De bijen zijn verdwenen, vogels vallen zomaar dood uit de lucht. Gangbare doomscenario’s voor de aarde worden aangestipt: aardbevingen, tsunami’s, kernbommen, meteorieten, poolverschuivingen. Maar een echte ramp zie je niet aankomen… de plotselinge verandering van de omwentelingssnelheid van de aarde is een vertraging met extreme gevolgen voor alles en iedereen.

Paranormale roman over vorige levens en toekomstvisioenen

Verhalen over ‘het einde der tijden’ bestaan al zolang als de mens op deze aarde rondloopt. In 2001 waagde ik me aan een paranormale roman, 'Boodschappenmeisje', geënt op regressies terug naar vorige levens en progressies vooruit in de tijd, naar de nabije toekomst. Ik liet mijn hoofdpersoon Charlotte de gevolgen van catastrofale aardbevingen meemaken en liet haar ‘overleven’. Ook dat veroorzaakte relationele problemen.

(BMje.blz. 21) "Globaal lijkt de aarde hevig door elkaar geschud. Van het gewone landschap in sommige streken is weinig over. Kapotte infrastructuur. Dorpen en steden in de vernieling. De mens heeft de oerkracht van de aarde onderschat. Charlotte ziet gevolgen van aardbevingen op grote schaal. Weggevallen land, overstroomde kustgebieden. Seizoenen in de war, temperaturen die niet meer kloppen bij de jaargetijden."

Als schrijver hoop je dat mensen na het lezen van een boek over dergelijke thema’s over leven en dood gaan nadenken. Over relaties en keuzes.
Mijn roman had in 2001 een gewaagd onderwerp, nu het 2012 is zijn we gewend aan dit soort toekomstverhalen.

 
Eigen draai

Karen Thompson Walker heeft een geheel eigen draai gegeven aan het 2012-thema en dit in een mooi literair jasje gestoken. Ik voorspel dat haar roman net zo'n klassier wordt als George Orwell's '1984'.

Tineke Funhoff - echte naam of grappig pseudoniem? - verdient een groot compliment voor de vertaling van ‘The age of miracles’. Ze slaagde erin de juiste sfeer te behouden en een prima Nederlandse vertaling te maken.
(Blz. 77: “De metronoom bleef tikken en verdeelde de tijd op zijn oeroude manier.”)

Een paar sfeertekstimpressies uit ‘Wij waren hier’:

Blz. 32: “Later zou ik aan die eerste dagen denken als de tijd waarin we als soort beseffen dat we ons zorgen hadden gemaakt over de verkeerde dingen: het gat in de ozonlaag, het smelten van de ijskappen… … Echte rampen zijn altijd anders – onvoorstelbaar, onverhoeds, onbekend.”

Blz. 80: “Er zijn altijd streken op aarde geweest waar de zon niet te vertrouwen was, waar de dagen niet gemeten werden aan de opkomst en ondergang van onze ster.”

Blz. 91: “Ik vond het een mooi idee dat het verleden bewaard kon worden, versteend in de sterren. Ik wilde graag denken dat ergens, aan de andere kant van de tijd, honderd lichtjaren vanaf dat moment, iemand anders, een wezen in de verre toekomst, stond te kijken naar een geconserveerd beeld van mij en mijn vader zoals wij nu in mijn slaapkamer stonden.”

Blz. 90: “Het Pioniersproject was een plan voor de evacuatie van de aarde. Er werd aangenomen dat een groep mensen zou kunnen overleven op Mars als dat nodig was. Die hele kolonie zou een soort tijdscapsule zijn, als een levend, ademend souvenir van het leven zoals we dat ooit op aarde hadden gekend.”
Hierbij vroeg ik me af of de auteur geprobeerd had het verhaal te schrijven vanuit het perspectief ‘terugkijkend vanaf een andere planeet, op wat er ooit op de aarde gebeurd was’.



Vogels - boodschappers

Zowel in mijn roman ‘Boodschappenmeisje’ als in de roman ‘Wij waren hier’ speelt één specifieke dode vogel een belangrijke rol. In beide romans zijn de vogels ‘boodschappendragers’. Een mooi universeel begrip.

Ga je deze zomer nog op vakantie, neem het boek van Karen Thompson Walker mee. Of het mijne ;). Ik beloof je spannende leesuren.

Een ander verhaal over vogels als boodschapper & vorige levens, vind je hier.



 
Marianne Notschaele