Roman De laatste Neanderthaler, Claire Cameron |
De laatste Neanderthaler - Mooie roman van Claire Cameron
Meer dan 40.000 jaar geleden probeert Meisje, een jonge Neanderthalervrouw, te overleven tijdens een strenge winter met voedselschaarste. Familieleden zijn omgekomen of weggetrokken naar andere gebieden. Meisje is zwanger, overgebleven met de jongen Kneus. Kneus is op jonge leeftijd opgenomen in haar nu verdwenen familie. Samen hunkeren ze naar 'warm', het gevoel dat hoort bij deel uitmaken van soortgenoten, familie, nodig om in leven te blijven.
De zoektocht van Meisje loopt parallel met het verhaal van de Engelse Rose, een zwangere archeologe die lichtelijk doorslaat in de fascinatie voor haar opgravingswerk. In Frankrijk legt ze een graf in een grot bloot. Voordat haar kindje geboren wordt, wil Rose bewijzen dat de botresten van een Neanderthaler en een Homo Sapiens naast elkaar in één graf liggen. Als vrouw heeft ze het niet gemakkelijk tussen de vele mannelijke wetenschappers, zwanger zijn maakt haar extra kwetsbaar.
Perfecte vertaling van de belevenissen van Rose en Meisje
Ik heb oprecht genoten van deze prachtige roman De laatste Neanderthaler. In het verhaal komen feiten en fictie samen op een dusdanige manier, dat je gaat nadenken over antropologische en archeologische onderzoeken, evolutie en Neanderthalers die 40.000 jaar geleden leefden en uitstierven. Het verhaal van Claire Cameron is goed doordacht en leest prettig weg dankzij de fantastisch goede, foutloze vertaling en juiste sfeeroverdracht van Aleid van Eekelen-Benders. Dat kom ik tegenwoordig bijna niet meer tegen. Complimenten aan Uitgeverij Cargo, die deze roman (333 blz.) onlangs uitbracht.
Auteur Claire Cameron (Toronto, 1973) studeerde geschiedenis en cultuur, en werkte als wildernis instructor in een groot nationaal park in Canada. Die studie en natuurervaring zie en lees je terug in De laatste Neanderthaler. Claire is ook moeder van twee zoons. Haar eigen ervaringen rondom zwangerschap, kinderen krijgen en opvoeden, belicht ze eveneens in dit boek. Ze laat zien hoe jonge vrouwen als Rose moeite kunnen hebben met de combinatie kinderen & carrière maken.
De hoofdstukken wisselen elkaar af, niet overal om en om, met het verhaal van Meisje 40.000 jaar geleden en de hedendaagse archeologe Rose. De beschrijvingen van de Neanderthalers zijn zo goed, dat wat mij betreft de hele roman over het leven van Meisje en haar familie had mogen gaan. Halverwege komen beide verhalen samen en werkt de schrijfster naar een goede climax toe. Hierin staan zwangerschap, bevalling, leven en dood centraal.
Vele plussen - enkele quotes
+ Mooie inleiding/proloog. Uit het hele verhaal blijkt een grote bewondering en diep respect voor dieren en de natuur.
+ Aandacht voor taalontwikkeling bij Neanderthalers, mooi verwoord in het verhaal door het gebruik van korte woorden en stijlwoorden die de natuur betreffen. Blz. 18: "Woorden waren vaak betekenisloos. Een wederdienst zei meer."
+ Familie = samen = kunnen overleven. De Neanderthalers spreken dan in dit boek van 'warm' - Blz. 30: "Geen van hen kon zichzelf los van de anderen zien.", blz. 34 "Haar herinneringen bestonden niet per se uit dingen die ze zelf had meegemaakt, het konden ook de ervaringen van iemand anders in de familie zijn. Die konden via dromen worden doorgegeven, of via een lijf waar ze van at.", - blz. 103 "Zij was wat hem voedde en in leven hield. Ze bewogen samen. Het was warm, meer warm dan ze ooit hadden ervaren."
+ Beide verhaallijnen zijn goed geschreven, met poëtische zinnen er in; met name in het stuk dat over Meisje gaat
+ Veel en goede zintuiglijke beschrijvingen (geuren, natuur, dieren) - Blz. 91 "Zijn adem stonk alsof hij misselijk was van de zenuwen." - Mooie beschrijvingen over 'hoe anderen te lokaliseren via geur door de lucht' (blz. 149).
+ Lichamelijk 'misvormingen' in een lijf horen erbij, zoals een spleet tussen tanden, kromme arm, grote voet - Blz. 53: "De verschillen tussen hun lichamen en die van de beesten om hen heen waren geen tekortkomingen maar bronnen van inspiratie."
+ Claire Cameron beschrijft alles vanuit respect voor de natuur en dieren (blz. 150), o.a. over bronst/seksualiteit, rangorde/hierarchie.
+ Perfecte vertaling door Aleid van Eekelen-Benders, ik kwam in het hele boek maar 1 tekstfoutje tegen.
+ Gebruiken en gebruiksvoorwerpen zijn prachtig ingebed in het verhaal zodat je een idee krijgt hoe Neanderthalers speren en handbijlen maakten van steen.
+ Verhaallijn van Rose is boeiend voor jonge vrouwelijke lezers: hoe blijf je overeind als zwangere werkende vrouw in een mannenwereld?
+ Goed weergegeven: haat en nijd in het mannelijk bolwerk van archeologen en andere wetenschappers, museumwereld
+ Fijne roman voor lezers die houden van onderwerpen als archeologie, prehistorie, opgravingen, natuur.
- Slechts één minpuntje. Als je hooggevoelig, veganist of vegetariër bent, kan deze roman hard overkomen vanwege de expliciete jachttaferelen en situaties waarin vlees eten om in leven te blijven 40.000 jaar geleden nodig was om te overleven (blz. 53: "De jacht verbond hen allemaal")
Waarom is dit een interessante roman voor reïncarnatietherapeuten?
+ Uitstekend inlevingsvermogen van de auteur waar het Neanderthalers betreft (eigen ervaring uit een vorig leven in combinatie met liefde voor de natuur?)
+ Sterven/doodgaan wordt mooi omschreven als 'de andere kant' - Blz. 176 "Ze verzette zich er niet meer tegen, zoals ze eerst had gedaan, maar verheugde zich op haar lange slaap in de grond. 'Doodhout'."
+ Voor reïncarnatietherapeuten is het deel over een bijna-zwangerschapspsychose extra interessant. Je kunt dit als trigger zien: Rose meets Meisje
+ Wijsheid van ouderen, zoals Grote Moeder, de moeder van Meisje. Op blz. 113 legt ze op een mooie manier 'leven en dood' uit.
+ Positieve kijk op ouderdom, mens en dier - Blz. 21 "Ze was al oud, wat wilde zeggen dat ze zich meer dan dertig voorjaren kon herinneren."... "Haar neus kon nog altijd op honderd pas afstand de geur van een jonge groene scheut ruiken.", blz. 23 over seizoenscycli: "En zo stierven dingen in de loop der tijd niet echt. Ze veranderden alleen. Maar alle veranderingen gingen gepaard met ongemak en onbehagen."
+ Thema voorouders, dromen, familie (interessant voor regressietherapeuten).
+ Meisje & intuïtie - Blz. 153 "Instinctieve daden worden bliksemsnel verricht. Ze deed een beroep op het niet-denkende deel van haar geest."
+ Mindfullness, in het heden leven is belangrijk - Blz. 36: "Wat voor haar lag was duister en schimmig, als het achterste deel van een grot"... "Vooruit denken leidde maar af. Daarmee maakte je je kwetsbaar voor het heden."
Aanrader!
Kortom, De laatste Neanderthaler kan ik aanbevelen als uitstekende roman, waarin meer feiten zitten dan fictie. Archeologische vondsten die niet in een bestaande theorie passen, worden nogal eens weggeredeneerd als 'ritueel'. Zoals Claire Cameron zelf zegt aan het einde van het boek "Ik heb geput uit mijn eigen ervaring in de natuur om erachter te komen hoe het meer dan veertigduizend jaar geleden moet zijn geweest om in de wildernis te overleven." Ze heeft met deze roman een geloofwaardig beeld geschetst van de Neanderthalers, en hoe we aan hen verwant zijn.
De Bezige Bij | Claire Cameron, De laatste Neanderthaler | ISBN 9789023466567 | 336 pagina's | 19,90 euro
Groetjes,
Marianne Notschaele-den Boer
Reïncarnatietherapeut/auteur
www.vorigelevens.nl