 |
| Schilderij van Gustav Klimt - 'Goldene Adele' |
‘Woman in Gold’ is een Amerikaans/Britse dramafilm (2015) gebaseerd op een waargebeurd verhaal: geroofde kunst ten tijde van de Tweede Wereldoorlog en het juridisch gevecht jaren later over wie nu de rechtmatige eigenaar daarvan is.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog roofden de Nazi’s op grote
schaal waardevolle objecten uit de door hen bezette gebieden. Meer dan
anderhalf miljoen kunstwerken werden in beslag genomen, geroofd of goedkoop
aangekocht, al dan niet onder dwang. De Nazi’s riepen zelfs een speciale dienst in het leven, de
Einsatzstab Reichsleiter Rosenberg (ERR), die weggenomen kunstwerken in kaart
bracht en vervoerde naar Duitsland en Oostenrijk.
Na 1945 spoorden de Geallieerden een deel van de geroofde kunstschatten op en brachten deze terug naar de landen van herkomst. Daar werden geretourneerde objecten onder beheer gesteld van nationale overheden. Kunst kwam zo terecht in nationale musea, bij particulieren thuis, maar ook in depots, waar nog steeds tienduizenden kunstvoorwerpen opgeslagen liggen waarvan men niet weet van wie ze zijn. Minstens 100.000 tijdens de Tweede Wereldoorlog geroofde topstukken zijn vandaag de dag nog altijd zoek.
Na 1945 spoorden de Geallieerden een deel van de geroofde kunstschatten op en brachten deze terug naar de landen van herkomst. Daar werden geretourneerde objecten onder beheer gesteld van nationale overheden. Kunst kwam zo terecht in nationale musea, bij particulieren thuis, maar ook in depots, waar nog steeds tienduizenden kunstvoorwerpen opgeslagen liggen waarvan men niet weet van wie ze zijn. Minstens 100.000 tijdens de Tweede Wereldoorlog geroofde topstukken zijn vandaag de dag nog altijd zoek.
Geschiedenis van Joodse familie
De film ‘Woman in Gold' gaat over een schilderij, gemaakt in 1907 door Gustav Klimt. Een portret van Adèle Bloch-Bauer, een jonge Joodse vrouw. Dit prachtige schilderij - deels in bladgoud uitgevoerd ('Goldene Adele') - werd de Joodse eigenaar ontnomen door de Nazi’s.
Na de Tweede Wereldoorlog kwam dit kunstwerk te hangen in Galerie Belvedere in Wenen. Pas na jarenlang juridisch getouwtrek werd de Oostenrijkse regering verplicht dit schilderij terug te geven aan de rechtmatige erfgenamen, in dit geval het nichtje van de geportretteerde Adèle, de naar Amerika geëmigreerde Maria Altmann.
De film ‘Woman in Gold' gaat over een schilderij, gemaakt in 1907 door Gustav Klimt. Een portret van Adèle Bloch-Bauer, een jonge Joodse vrouw. Dit prachtige schilderij - deels in bladgoud uitgevoerd ('Goldene Adele') - werd de Joodse eigenaar ontnomen door de Nazi’s.
Na de Tweede Wereldoorlog kwam dit kunstwerk te hangen in Galerie Belvedere in Wenen. Pas na jarenlang juridisch getouwtrek werd de Oostenrijkse regering verplicht dit schilderij terug te geven aan de rechtmatige erfgenamen, in dit geval het nichtje van de geportretteerde Adèle, de naar Amerika geëmigreerde Maria Altmann.
De film geeft - in flashbacks - de geschiedenis weer van de
Joodse familie Bloch-Bauer-Altmann in Oostenrijk vlak voor en tijdens de Tweede
Wereldoorlog, de totstandkoming van het schilderij, de inbeslagname ervan en de
vlucht naar Amerika van de Joodse Maria Altmann en haar verloofde. Pas vele
jaren na de oorlog schakelt Maria een jonge advocaat in om het schilderij van
haar tante in haar bezit te krijgen. Na ruim tien jaar procederen lukt dat.
Het schilderij is in 2006 aangekocht door een museum (Neue Galerie) in New York, voor maar liefst 135 miljoen dollar.
Het schilderij is in 2006 aangekocht door een museum (Neue Galerie) in New York, voor maar liefst 135 miljoen dollar.
 |
| De hoofdrolspelers in deze film: Hellen Mirren en Ryan Reynolds met op de achtergrond het schilderij |
Aardige documentaire-achtige film
‘Woman in Gold’ is beslist informatief en interessant om naar te kijken; toch miste ik emoties in het spel van een aantal acteurs. Helen Mirren vertolkt de rol van Maria Altmann op oudere leeftijd. Dat doet ze verdienstelijk, maar haar spel (oudere dame met gevoel voor humor) is helaas in meerdere recentelijk geproduceerde films, van het zelfde laken een pak. Ryan Reynolds, een Canadees acteur, ditmaal in de rol van strijdende advocaat, kwam me bekend voor al wist ik niet direct waarvan. Later bleek ik hem gezien te hebben in de film ‘Proposal’ met Sandra Bullock. Zijn uiterlijk, een kruising tussen Superman uit de jaren´90 en Marc Rutte, leidde me een beetje af bij het kijken. Ryan Reynolds kijkt in zijn rol constant droef en gekweld, maar speelt vlak.
Een plusje ten gunste van de ‘echtheid’ van het filmverhaal: daar waar de gebeurtenissen zich afspelen in Oostenrijk ten tijde van het Nazi-regime, spreken de meeste acteurs Duits. De rest van de film is in het Engels.
Goed spel komt van Tatiana Maslany als de jonge Maria Altmann.
Ik bekeek de film in het sfeervolle Cinecitta in Tilburg. Manlief gaf de film een 8, ik een 7.
Tweede Wereldoorlog en vorige levens
In mijn praktijk reïncarnatietherapie heb ik met cliënten heel wat verdriet en angsten verwerkt daar waar het ging om Joodse vorige levens in oorlogstijd. Geliefden kwijtraken tijdens treintransporten, bezittingen af moeten staan onder dwang bij razzia's, het blijven vasthouden aan geliefde piepkleine spulletjes in een concentratiekamp. Zulke ervaringen hakken erin en werken lang na, zelfs een leven later. Als je personen of bezittingen op traumatische wijze in oorlogstijd kwijtraakt, kun je het een leven eropvolgend bijvoorbeeld moeilijk krijgen met het thema 'loslaten' of lastig vinden om afscheid te nemen van dierbaren, al is het maar om op vakantie te gaan.
Meer daarover lezen: kijk op mijn website bij de boeken 'Waarom Esther geen Robinson werd' (vorige levens van cliënten en kampervaringen) en 'Diehards in de war' (vorige levens en oorlog) of zet het woord 'oorlog' in het zoekfilter van dit blog.
De film 'Woman in Gold' laat in ieder geval goed zien waarom de oudere Maria Altmann het schilderij in haar bezit wil krijgen. Niet voor het geld, maar wel om alle herinneringen die aan het kunstwerk kleven.
Filmtrailer
Klik hier voor de filmtrailer van 'Woman in Gold'.
Groetjes,
Marianne Notschaele-den Boer
Reïncarnatietherapeut/auteur
www.vorigelevens.nl
