 |
| Het enige kleuraccent in de film Schindlers List |
Voor cliënten met oorlogstrauma's
In mijn praktijk heb ik de dvd-box van Steven Spielbergs 'Schindlers List' vaak uitgeleend aan cliënten met oorlogstrauma's. Niet alleen aan ouderen met een oorlogsverleden in hun jeugd in hun huidige leven, maar ook aan mannen en vrouwen die een vorig leven hadden ten tijde van de tweede wereldoorlog (onafgeronde vorige levens die emotioneel nog naspookten in hun huidige levens).
De dvd-box werd een uitleenklassier in mijn praktijk. Cliënten spiegelden zich aan ervaringen van verschillende hoofdrolspelers of aan specifieke oorlogssituaties in deze film. Dankzij sessies reïncarnatietherapie begrepen ze bijvoorbeeld al wel uit welk oorlogsleven hun angsten of schuldgevoelens vandaan kwamen, maar nu konden ze hun emoties makkelijker laten gaan bij herkenbare verdrietige of angstige situaties. Dit kijken naar de film en tegelijkertijd het emotioneel (her)verwerken van oud zeer, werd door vele cliënten als helend ervaren. Ze gebruikten de film als afsluiting.
De dvd-box leen ik nog af en toe uit. Voor emotionele afronding van therapeutische consulten heb ik een hele bibliotheek aan films tot mijn beschikking. Als cliënten er prijs op stellen, mogen ze altijd een dvd van me lenen.
Emotionele verwerking
'Schindlers List' zag ik door de jaren heen een keer of zeven. Telkens maakte de film op een andere manier indruk op me. Huilde ik eerst nog in de bioscoop bij het zien van filmbeelden van een Joodse peuter die zich tijdens een razzia onder een bed probeerde te verstoppen, naarmate ik de film thuis nog eens zag - en ik mijn eigen oorlogsleed uit een Joods vorig leven verwerkte - kreeg ik meer en meer oog voor andere situaties en spelers; zag ik niet langer alleen de Joden die opgepakt en afgevoerd werden naar concentratiekampen, maar ook hoe Polen en Duitsers reageerden in oorlogssituaties. Alle mensen maken keuzes en 'goed of fout' is een lastig begrip. (Zie ook mijn blogartikel over Herdenken, 4/5 mei en eigen Auschwitzervaringen)
Over de film Schindlers List
De film - in 1993 gemaakt - werd in slechts 72 dagen tijd opgenomen, deels in de Poolse stad Krakau. Het is een van de duurste zwart-witfilms ooit gemaakt (met een budget van 25 miljoen dollar).
Het zwart-wit-effect zorgt voor mooie historische, realistische beelden. In de film wordt slechts een paar keer een rood kleuraccent gebruikt - zie afbeelding bovenaan dit blogartikel - om een kinderjasje te accentueren.
Liam Neeson als Oskar Schindler
De Noord-Ierse acteur Liam Neeson - toen nog onbekend als acteur buiten zijn eigen land - speelt de rol van Oskar Schindler. Juist het ontbreken van 'erg bekende koppen' in de film, destijds, zorgde ervoor dat de geloofwaardigheid - ook dankzij historisch kloppende beelden - groot was.
Ondanks dat de film Oscars kreeg toebedeeld (voor beste film, muziek en regie) was er destijds veel commotie over Steven Spielbergs film.
Net zoals wij in Nederland jaarlijks bakkeleien over 'wie we wel en niet mogen herdenken' op 4 mei met Dodenherdenking, was er in 1993 en1994 veel kritiek op deze film. Overlevenden van de Holocaust meenden dat deze film de werkelijkheid bagatalliseerde omdat oorlogsgruwelijkheden nooit nagespeeld konden worden.
Toch vind ik dat de film zorgvuldig is gemaakt en recht doet aan historische, beschikbare informatie over de tweede wereldoorlog.
Aan welke kant?
Cliënten in mijn praktijk waardeerden 'Schindlers List' allemaal, aan welke kant van de oorlog ze ook stonden in hun wo2-vorige-levens. Het bekijken van deze film werd als zeer nuttig ervaren om onverwerkte oude emoties uit vorige levens alsnog af te ronden en om meer begrip te krijgen voor 'besluiten nemen' in oorlogstijd.
Stellen waarvan de één een Duits vorig leven had gehad en de ander in dezelfde periode een Joods vorig leven, konden na het samen bekijken van deze film meer begrip opbrengen voor wat er in hun verleden(s) gebeurd was. Het bracht sommige stellen dichter bij elkaar in het hier-en-nu, terwijl ze in hun vorige leven ten tijde van de tweede wereldoorlog soms lijnrecht tegenover elkaar stonden.
(Meer lezen over reïncarnatie en oorlog: www.vorigelevens.nl onder het kopje 'oorlog' of de boeken 'Diehards in de war' en 'Waarom Esther geen Robinson werd')
Film Schindlers List
Filmverhaal
In 'Schindlers List' begint het verhaal in september 1939, in Polen. Joden worden opgepakt en weggevoerd naar concentratiekampen. Oskar Schindler, een zakenman, is bezig met zijn eigen carrière en doet zaken waar en met wie hij maar kan. Op feesten en partijen maakt hij vrienden met de Duitsers en deelt hij sigaren en sterke drank uit om aan zijn eigen (financiële) gerief te komen. Handel binnenhalen staat voorop.
Via zijn Duitse connecties tikt de egoïstische Oskar een potten- en pannenfabriek op de kop. Het is oorlogstijd, een zakenman moet toch wat. Handel is handel. Hij reist naar de stad Krakau om te zien of daar goedkope arbeidskrachten te vinden zijn voor zijn fabriek.
De harde oorlogswerkelijkheid dringt pas tot hem door als steeds meer Joden weggevoerd worden, het ghetto ontruimd is en Joden hem persoonlijk komen smeken of ze alsjeblieft in zijn fabriek mogen werken.
Langzaam verandert de egoïstische zakenman in iemand die nadenkt over wat er om hem heen gebeurt. Hij houdt zijn fabriek weliswaar draaiende met goedkope Joodse arbeidskrachten, maar hij beseft terdege dat het om mensen gaat. Misschien ook wel omdat het einde van de oorlog nadert en hij bang is voor zijn eigen hachje, maar dat laat de film in het midden. Neemt niet weg dat Oskar Schindler honderden Joden (vrij)kocht van Duitsers. 'Oskars Joden' - vermeld op een namenlijst (vandaar de filmtitel) - hebben, net als Oskar zelf, de oorlog uiteindelijk overleefd.
Ontroering
Hoe dan ook, het is een prachtige, ontroerende film waarin vele facetten van de tweede wereldoorlog aan bod komen.
Mannelijke kijkers ontkomen niet aan een brok in hun keel of vochtige ogen, als ze zien dat Oskar Schindler een gouden ring aangeboden krijgt van 'zijn Joden' met een inscriptie uit de Talmoed: 'Wie één leven redt, redt de hele wereld'. Vrouwelijke kijkers zullen zeker een doos papieren tissues nodig hebben bij het zien van razzia's, ghetto-opruiming of moeders die van hun kinderen gescheiden worden.
Overigens, de filmmuziek is prachtig. Ik heb de cd, maar ik neem aan dat de muziek via iTunes tegenwoordig verkrijgbaar is.
Als deze (lange) film op tv komt: kijken!
Marianne Nostchaele-den Boer
