 |
Het gezin van de Joodse Selma Vos
in China in de jaren 1950-1970 |
Boekrecensie 'Selma' van Carolijn Visser
Carolijn Visser (1956) is bekend van reisliteratuur en haar boeken over China. Voor haar nieuwste boek Selma, aan Hitler ontsnapt, gevangene van Mao boog ze zich over het leven van de Joodse Selma Vos.
Aan de hand van brieven, foto’s en gesprekken met familie en bekenden van Selma, reconstrueerde ze hoe Selma zich moet hebben gevoeld en wat ze meemaakte tijdens haar leven.
Ik had al eens eerder een boek van Carolijn Visser gelezen, Miss Concordia, Vrouwen in den vreemde, over vrouwen die zich vestigden in een nieuw vaderland. Die verhalen vond ik mooi om te lezen én informatief, daar waar het de geschiedenis en gewoonten van een land betrof waarin een desbetreffende vrouw, vaak tijdelijk, woonde. Carolijn Vissers nieuwste boek Selma toont net als in Miss Concordia de veerkracht van vrouwen, vrouwen die zich er niet onder laten krijgen door het leven én de politiek.
Wie was Selma Vos?
Selma Vos was een intelligente, veerkrachtige vrouw, die haar best deed om als Westerse te integreren in het China van de jaren 1950-1968, een bijna onmogelijke opgave.
De Joodse Selma groeide op in Nederland. Tijdens de Tweede Wereldoorlog wist ze als jonge vrouw onder te duiken met haar vader Max Vos, en te ontkomen aan de Nazi’s. Na de oorlog vertrok ze naar Cambridge om daar te studeren.
Ze ontmoette er Chang Tsao, de man met wie ze trouwde.
Na de geboorte van hun twee kinderen, Greta en Dop, bouwden Selma en Chang een bestaan op in het China van Mao. Denk daarbij aan een China dat in de jaren 1950-1970 amper toegankelijk was voor mensen uit het Westen. Een land met vele misoogsten, een bevolking die honger leed, militaire parades, een revolutie, ‘de Grote Sprong Voorwaarts’, nietsontziende fanatieke Rode Gardisten. Selma ging van overleven in oorlogstijd in Europa, naar overleven in een communistisch China. Haar koppigheid, feministische inslag en grote dosis lef, zorgden er wel voor dat ze de politieke aanvallen niet overleefde.
Wat ik goed vond aan 'Selma'
- Verzorgde uitgave, hardcover (287 blz., waarvan 24 pagina’s met zwart-wit foto’s).
- Mooie vormgeving door Suzan Beijer (begin/eindbladen: gekleurde Chinese tekeningen).
- De tekst is goed geredigeerd, prettig leesbaar en duidelijk.
- Een leesbare en goede beschrijving van politieke gebeurtenissen in China in een periode waar Westerlingen weinig tot geen toegang hadden tot dit land.
- Geschiedkundig juiste weergave van Peking/China in de periode 1957-1976. Mijn eigen kennis over China & Mao beperkte zich tot wat ik leerde tijdens geschiedenislessen op de middelbare school. Veel van wat Carolijn Visser beschrijft, was mij onbekend. Ik begrijp nu de politieke verschuivingen in dat land in die periode veel beter.
- We zien de gebeurtenissen in China ook door de ogen van de kinderen van Selma, Greta en Dop.
- De verhaallijn van poes Moumoun, die jarenlang deel uitmaakte van de familie in China, raakte me.
- Ik heb echt veel opgestoken over het dagelijkse leven en de politiek in China in de periode 1950-1970.
- Geschikt voor docenten geschiedenis, docenten politicologie, reïncarnatietherapeuten die werken met cliënten waarvan vorige levens zich afspelen in China, lezers die houden van verhalen over krachtige vrouwen die zich staande houden in het leven.
Verbeterpuntjes
- De auteur vult weinig in voor de hoofdpersoon en houdt zich keurig netjes aan feitelijke informatie. Juist een wat lossere, persoonlijke noot, zou mij meer betrekken bij het leven van Selma.
Als je bijvoorbeeld een levensverhaal als van Selma, geschreven door Carolijn Visser, vergelijkt met biografieën die Annejet van der Zijl weergeeft, mis ik net wat meer emoties. Annejet vult dankzij haar hooggevoeligheid meer in wat iemand denkt/voelt enz. Carolijn houdt zich veel meer aan een nauwkeurige weergave van politiek en geschiedkundig juiste informatie, en doet dan voorzichtige uitspraken of gebruikt quotes over Selma van anderen.
- Ik moest telkens heen en weer bladeren in dit boek om naar de zwart-wit foto’s te kijken. Ik was erg benieuwd hoe Selma eruit zag, haar man, haar kinderen, in specifieke perioden. Sommige foto’s hadden veel eerder in de tekst kunnen staan om meer mee te kunnen leven met alle gebeurtenissen.
- Een chronologische jaarvolgorde had ik fijner gevonden om te lezen, maar ik begrijp de keuze van de uitgever in verband met de spanningsboog van het boek.
- Ik had meer willen lezen over de man van Chang Tsao, zijn rol in dit boek blijft onderbelicht.
Absoluut een aanrader om te lezen
Selma, aan Hitler ontsnapt, gevangene van Mao heeft me van het begin tot het einde geboeid. Vlug achter elkaar uitlezen lukte niet, omdat sommige politieke zaken echt even op me moesten inwerken. Een knap stukje werk van Carolijn Visser!
Marianne Notschaele-den Boer
Regressie- en reïncarnatietherapeut/auteur
